Cá Koi Xuất xứ – Phân Loại – Kích Thước – Màu sắc

Cá Koi Xuất xứ – Phân Loại – Kích Thước – Màu sắc

Giới thiệu tổng quan về cá Koi

Cá Koi (Koi fish) là một loài cá chép được nuôi chủ yếu trong các hồ cá cảnh. Có nguồn gốc từ Nhật Bản. Chúng được biết đến vì vẻ đẹp nổi bật. Màu sắc sặc sỡ. Và ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Đặc biệt trong các tín ngưỡng của người Nhật.

Cá Koi được mệnh danh là Quốc Ngư của Nhật Bản với nhiều màu sắc rực rỡ, thu hút ánh nhìn. Thú vui nuôi Koi để làm cảnh và phong thủy không chỉ phổ biến ở Nhật mà lan tỏa ở hầu hết các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đây là loài cá không chỉ có màu sắc bắt mắt mà còn nổi tiếng với giá thành cao.

Hãy cùng Phú Quốc Dragon tìm hiểu về nguồn gốc xuất xứ cũng như các đặc điểm cơ bản của cá Koi để giúp chúng ta hiểu hơn về loài cá đắt đỏ này nhé!

Phân tích tên gọi cá Koi trong tiếng Nhật

Cá chép Koi (Nhật: 鯉 ^(Lý)/ こい Hepburn: Koi^?, “Cá chép”) hay cụ thể hơn Cá chép Nishikigoi (Nhật: 錦鯉 ^{(Cẩm Lý)}/ にしきこい Hepburn: Nishikikoi^?, “Cá chép thổ cẩm”) là một loại cá chép thường (Cyprinus carpio) đã được thuần hóa, lai tạo để nuôi làm cảnh. Loài cá này thường được nuôi trong những hồ nhỏ phổ biến tại Nhật Bản. Chúng có quan hệ họ hàng gần với cá vàng. Và trên thực tế, kiểu cách nhân giống và nuôi cảnh là khá giống với cách nuôi cá vàng. Có lẽ là do các cố gắng của những người nhân giống Nhật Bản trong việc ganh đua với cá vàng. Cá chép Koi và các hình xăm trên cá được người Nhật coi là điềm may mắn.

Xuất xứ

Đầu thế kỷ 20, năm 1914, để tôn vinh hoàng tử Hirohito. Nhật Bản đã cho triển lãm giống cá chép Koi đầu tiên tại Tokyo. Và đảo Niigata chính thức được mang tên Niigata Koi. Từ đây, cá chép Nhật với 2 màu chủ đạo “đỏ và trắng” được tôn vinh và mua bán rộng rãi.

Để nghiên cứu thêm về cách lai tạo màu, sinh sản, nhân giống và nuôi dưỡng v.v. từ năm 1950, Nhật Bản đã cử các chuyên gia đến học hỏi tại Trung tâm Khoa học Kỹ thuật thuộc khoa Sinh vật trường Đại học Chicago và khoa Hóa lý thuộc Viện nghiên cứu Illinois, Hoa Kỳ.

Cá chép do người Nhật lai tạo đẹp về màu sắc và đắt giá. Do vậy, mỗi khi nhắc đến loài cá chép được lai tạo có nhiều màu sắc đẹp, người ta liên tưởng ngay đến người Nhật và thường được dùng chung một tên gọi là “cá chép Nhật”. Thực ra, cá chép do Nhật Bản lai tạo có tên gọi là Nishikigoi, dịch ra tiếng Việt là cá chép nhiều màu sắc, đến thế kỷ 19 thì có thêm tên gọi KOI. Từ Koi theo tiếng Nhật là cá chép, từ đồng âm khác nghĩa là tình yêu, yêu mến.

Do Koi của Nhật thuộc loại xuất sắc, đắt giá và nổi tiếng, nên người Nhật đã tự đặt ra những quy cách về gam màu, tên gọi để phân biệt từng chủng loại.

Chủng loại

Cá Koi được chia ra làm hai loại: Koi chuẩn và Koi bướm.

     1. Koi chuẩn: Hình dáng giống như cá nguyên thủy, nhưng được pha trộn nhiều màu sắc rất đẹp (khi được nhìn từ trên xuống, dọc theo sống lưng), do đó Koi chỉ thật sự đẹp khi được nuôi ở ao.

     2. Koi bướm: Khác với cá nguyên thủy là vi, vây và đuôi dài, khi bơi nhìn uyển chuyển rất đẹp, nên có thể nuôi được ở cả ao và hồ kiếng. Koi bướm còn có những tên gọi khác như “cá chép vây dài” hoặc “cá chép Rồng”.

Màu sắc

Người Nhật tin rằng những mảng màu trên mình cá chép Koi khi là những hình xăm sẽ luôn luôn mang lại sự may mắn. Tiêu chuẩn về màu được người Nhật đặt tên như sau:

       1. Trắng pha Đỏ = Kohaku.

       2. Trắng pha Đỏ + Đen = Showa Sanke.

       3. Trắng pha Đen = Utsurimono.

       4. Đen pha Trắng = Shiro Bekko.

       5. Vàng pha Đen = Ki Utsuri.

       6. Bạch kim hoặc Vàng kim = Kinginrin.

       7. Xám bạc = Asagi

       8. Trắng, trên đỉnh đầu có một vòng tròn Đỏ = Tancho.

và những giống khác như: Sanke, Ogon, Shusui, Matsuba, Chagoi, Soragoi, Karasu (crow), Taisho Sanke, Koromo, Kawarimono.

Hiện nay, không riêng gì Nhật Bản mà các nước châu Âu, châu Á cũng biết cách lai tạo giống Koi. Nhưng các mảng màu và màu sắc thì khó sánh được với Koi của Nhật.

Phân biệt

Cá chép Koi Trung Quốc và Việt Nam là giống với chép nguyên thủy và Koi Nhật

Koi Pháp có hông ngắn (nhìn ngang) đầu hơi gù…

Đặc biệt là chỉ Koi Nhật là có màu đỏ chót như đỏ máu và đỏ ớt còn tất cả các loại Koi khác chỉ có màu đỏ cam hay cam. Màu sắc của Koi Nhật rất rực rỡ và có đường biên sắc nét, các mảng màu lớn và đều ở hai bên hông (khi nhìn từ trên xuống, dọc theo sống lưng). Riêng loại Koi bướm (Butterfly Koi) của Nhật thì vi, vây và đuôi rất dài (có khi bằng 2/3 thân) và màu thì phủ kín đuôi…

Việt Nam cũng có giống Butterfly Koi màu trắng sữa, đuôi dài vừa phải. Dọc trên sống lưng hàng vảy có pha chút màu đen. Khác với cá Nhật, toàn thân trắng sữa, đuôi dài hơn. Và đặc biệt là có một hình tròn đỏ chót ngay giữa đỉnh đầu, tượng trưng cho quốc kỳ của Nhật, giá cá này rất cao; Thời gian gần đây xuất hiện giống Koi có màu óng ánh như kim tuyến, nhưng chỉ có trên 2 màu là trắng vàng mà người Nhật gọi là Kinginrin.

Kích thước

Trước đây, cá chép Koi được xác nhận là chiều dài có thể tới 2 m (6 ft) và chúng có thể sống tới 230 năm, rồi suy giảm dần xuống theo các thế hệ. Người ta cho rằng, phần lớn Koi hiện nay, có thể dài tới 1 m (3 ft) và tuổi thọ từ 40 đến 60 năm tuổi. Nếu cá Koi được nuôi ở ao thì đến năm thứ 8 có thể chiều dài tối đa của cá đạt đến 1 mét. Hình dưới đây là kích thước tính bằng cm theo tháng tuổi của cá.

Ý nghĩa văn hóa

• Biểu tượng may mắn và tài lộc:
  Cá Koi là biểu tượng của sự may mắn, tài lộc. Và thịnh vượng trong văn hóa Nhật Bản và các quốc gia châu Á. Người ta tin rằng nuôi Koi trong vườn hoặc hồ sẽ mang lại phước lành và tài lộc cho gia chủ.
• Biểu tượng của sự kiên trì và bền bỉ:
  Trong truyền thuyết Nhật Bản, cá Koi bơi ngược dòng thác. Và khi vượt qua được thác nước, cá sẽ biến thành một con rồng. Đây là hình ảnh tượng trưng cho sự kiên trì, bền bỉ và quyết tâm vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống.
• Cá Koi và phong thủy:
  Trong phong thủy, cá Koi cũng được coi là một vật phẩm mang lại sự thịnh vượng và may mắn. Số lượng Koi trong hồ cũng có ý nghĩa riêng: ví dụ, 9 con Koi có thể mang lại sự thành công và may mắn, đặc biệt là về tài chính.

Chăm sóc và bảo dưỡng cá Koi

• Lọc nước và thay nước:
  Để cá Koi phát triển khỏe mạnh, hồ cá cần được thay nước định kỳ và hệ thống lọc cần phải được vệ sinh thường xuyên. Nước trong hồ phải luôn trong sạch và không chứa các chất độc hại.
• Chăm sóc sức khỏe cá:
  Giám sát cá Koi để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh tật. Nếu phát hiện cá có triệu chứng bất thường, nên đưa chúng đến các trung tâm chăm sóc cá chuyên nghiệp để được điều trị kịp thời.
• Tạo môi trường sống tự nhiên:
  Để cá Koi cảm thấy thoải mái, bạn nên tạo môi trường tự nhiên cho chúng bằng cách trồng cây thủy sinh hoặc tạo các tiểu cảnh nước giúp cá có nơi trú ẩn và khu vực bơi lội.

Nuôi cá Koi trong phong thủy

• Cải thiện tài lộc:
  Cá Koi được cho là sẽ mang lại tài lộc, thịnh vượng và sự phát triển cho gia chủ. Chúng có thể đặt trong các khu vườn, sân vườn, hoặc gần cửa chính để đón tài lộc vào nhà.
• Nuôi cá Koi trong nhà:
  Một số người còn nuôi cá Koi trong bể kính đặt trong nhà hoặc phòng khách như một phần của trang trí nội thất. Việc này không chỉ giúp không gian nhà thêm sinh động mà còn mang lại sự hài hòa, cân bằng và may mắn cho gia chủ.

Cá Koi và nghệ thuật

• Nghệ thuật vẽ cá Koi:
  Cá Koi cũng là một chủ đề phổ biến trong nghệ thuật Nhật Bản và các nền văn hóa khác. Các bức tranh vẽ cá Koi, nhất là tranh thủy mặc, rất được ưa chuộng và mang nhiều ý nghĩa tượng trưng, như sự may mắn, tài lộc và kiên trì.
• Nuôi cá Koi như nghệ thuật:
  Việc nuôi cá Koi không chỉ đơn giản là chăm sóc một loài vật nuôi, mà còn là một loại hình nghệ thuật trong thiết kế cảnh quan và tạo lập không gian sống.

Chăm sóc cá Koi đúng cách

Chăm sóc cá Koi đúng cách là yếu tố quan trọng để đảm bảo sức khỏe, sự phát triển và tuổi thọ của cá. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng cần lưu ý khi chăm sóc cá Koi:

1. Chất lượng nước

• pH:
  Cá Koi thích nước có độ pH từ 7.0 đến 7.5. Kiểm tra pH thường xuyên để đảm bảo độ pH không thay đổi đột ngột. Nếu pH quá thấp (dưới 6.5) hoặc quá cao (trên 8.0), có thể gây căng thẳng cho cá Koi.
• Nhiệt độ:
  Cá Koi thích nước có nhiệt độ từ 18°C đến 24°C. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng miễn dịch của cá. Vào mùa lạnh, nếu nhiệt độ giảm xuống dưới 10°C, bạn có thể cần sử dụng hệ thống làm ấm nước để duy trì môi trường ổn định.
• Ammonia và Nitrite:
  Đảm bảo mức độ ammonia và nitrite trong hồ Koi luôn ở mức an toàn (ammonia: 0 ppm, nitrite: 0 ppm). Đây là những chất độc hại có thể làm hại cá Koi. Hệ thống lọc và thay nước định kỳ sẽ giúp duy trì chất lượng nước.

2. Hệ thống lọc

• Lọc sinh học:
  Cá Koi tạo ra lượng phân và chất thải lớn, vì vậy hệ thống lọc sinh học là rất quan trọng để duy trì nước trong hồ sạch sẽ. Lọc sinh học giúp phân hủy các chất độc hại như ammonia và nitrite.
• Lọc cơ học:
  Lọc cơ học giúp loại bỏ các tạp chất lớn như lá cây, bụi bẩn và các mảnh vụn trong hồ. Cần kiểm tra và bảo trì bộ lọc thường xuyên để hệ thống hoạt động hiệu quả.
• Lọc UV:
  Sử dụng bộ lọc UV để tiêu diệt vi khuẩn, tảo và các tác nhân gây bệnh trong hồ.

3. Chăm sóc thức ăn

• Chế độ ăn:
  Cá Koi là loài ăn tạp, vì vậy cần cung cấp một chế độ ăn uống đa dạng. Cho cá ăn thức ăn chất lượng cao. Như viên thức ăn Koi, có chứa các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Cung cấp thực phẩm như tảo, cỏ. Và thỉnh thoảng có thể cho cá ăn động vật nhỏ (giun, tôm, ốc nhỏ) để tăng cường dinh dưỡng.
• Lượng thức ăn:
  Cho cá ăn một lượng vừa phải, không quá nhiều để tránh thừa thức ăn làm ô nhiễm nước. Thức ăn dư thừa có thể phân hủy và gây ra vấn đề ô nhiễm nước.
• Tần suất cho ăn:
  Vào mùa hè, bạn có thể cho cá ăn 2-3 lần mỗi ngày. Vào mùa đông, khi nhiệt độ nước giảm xuống, bạn nên giảm số lần cho ăn vì cá sẽ ăn ít hơn và tiêu hóa chậm hơn.

4. Vệ sinh hồ cá

• Thay nước định kỳ:
  Mặc dù hệ thống lọc có thể giúp làm sạch nước, nhưng vẫn cần thay nước định kỳ (khoảng 20-30% lượng nước trong hồ mỗi tháng) để loại bỏ các chất độc và cải thiện chất lượng nước.
• Dọn dẹp hồ:
  Vệ sinh hồ định kỳ để loại bỏ bùn đất, lá cây và các mảnh vụn khác. Những thứ này có thể làm giảm lượng oxy trong nước và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

5. Chăm sóc sức khỏe cá

• Kiểm tra sức khỏe:
  Theo dõi cá Koi thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh như bỏ ăn, vây và đuôi bị tổn thương, da có dấu hiệu thay đổi màu sắc hoặc xuất hiện vết loét. Các bệnh phổ biến ở Koi bao gồm nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng và bệnh ngoài da.
• Cách ly cá bệnh:
  Nếu phát hiện cá bị bệnh, cần đưa cá ra khỏi hồ chính và cách ly trong một hồ riêng để điều trị và tránh lây lan bệnh cho các cá khác.
• Dùng thuốc điều trị:
  Nếu cá có dấu hiệu mắc bệnh, có thể sử dụng thuốc đặc trị cho Koi hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ thú y chuyên về cá để điều trị kịp thời.

6. Phòng chống bệnh và ký sinh trùng

• Kiểm tra ký sinh trùng:
  Ký sinh trùng có thể gây hại cho Koi, vì vậy kiểm tra định kỳ tình trạng da và vây của cá. Nếu thấy có vết loét hoặc các vết lở trên da, có thể cá bị nhiễm ký sinh trùng hoặc vi khuẩn.
• Sử dụng thuốc tẩy uế:
  Định kỳ, bạn có thể sử dụng thuốc tẩy uế cho nước để diệt trừ vi khuẩn và các loại ký sinh trùng. Tuy nhiên, cần lưu ý đọc kỹ hướng dẫn và sử dụng đúng liều lượng để không làm hại cá.

7. Chăm sóc trong mùa đông

• Điều chỉnh nhiệt độ:
  Cá Koi có thể chịu được nhiệt độ lạnh nhưng không thích ứng tốt với nhiệt độ quá thấp. Khi nhiệt độ nước xuống dưới 10°C, giảm tần suất cho ăn vì cá sẽ ăn ít hơn và tiêu hóa chậm hơn.
• Bảo vệ hồ khỏi băng:
  Nếu hồ cá của bạn bị đóng băng trong mùa đông, hãy đảm bảo có một thiết bị làm ấm hoặc thiết bị giữ nước không bị đóng băng để cá có thể thở.

8. Chăm sóc về môi trường sống

• Đảm bảo không gian sống đủ rộng:
  Cá Koi cần không gian rộng để bơi lội và phát triển. Hồ cá cần có diện tích tối thiểu 1m³ nước cho mỗi con cá Koi trưởng thành. Nếu hồ quá nhỏ, cá sẽ bị stress và dễ mắc bệnh.
• Cung cấp nơi ẩn náu:
  Cung cấp các nơi ẩn náu cho cá, như đá, cây thủy sinh. Hoặc các vật liệu trang trí trong hồ để cá có thể tránh khỏi ánh sáng trực tiếp. Hoặc có nơi trú ẩn khi cảm thấy căng thẳng.

Kết luận:

Chăm sóc cá Koi đòi hỏi sự chú ý và kiên nhẫn để duy trì môi trường sống lý tưởng cho cá. Bằng cách kiểm tra chất lượng nước, duy trì chế độ ăn uống hợp lý, và theo dõi sức khỏe cá thường xuyên, bạn sẽ giúp Koi phát triển khỏe mạnh và sống lâu dài.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc về Koi hoặc về đơn vị cung cấp uy tín. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo số hotline: 0907732936.Phú Quốc Dragon chuyên thiết kế, thi công hồ Koi đạt chuẩn tại tỉnh Đồng Nai

Bài viết được dựa trên kiến thức và sử dụng thêm một số nội dung tại từ điển bách khoa toàn thư Wikipedia tại đây

Tham khảo thêm các dịch vụ khác của Phú Quốc Dragon Tại đây

CÔNG TY TNHH TM – DV PHÚ QUỐC DRAGON

Construction – Landscape

Văn phòng chính : Số 86, tổ 02, ấp 05, xã An Phước, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai.

Hotline   : 0937.382.936

Email     : landscape.phuquocdragon@gmail.com

Website : www.baoduongcanhquan.com